Selecteer een pagina

Verwondering

nieuwe begroetingsrituelen

Vroeger (voor de Corona-crisis) was de begroeting in Nederland een redelijk duidelijk ritueel. Sinds de intelligente lockdown hebben we een tijdje niet zoveel te maken met begroetingen. In online meetings was een korte functionele introductie voldoende. Maar nu we weer teruggaan naar de werkvloer ontstaat er direct een gat in onze aloude rituelen. Dat leidt tot klein ongemak. Want hoe stel je je voor? En hoe doe je dat met aandacht en respectvol zonder handen te schudden? Vorige week ontmoette ik bij een afspraak nieuwe mensen en werd het ontstane gat me ineens duidelijk. We vervielen in het excuus dat we elkaar geen hand mogen geven. De aandacht was niet direct op elkaar gericht of op de kennismaking. Ik bedacht me net te laat dat we onze namen niet hadden uitgewisseld. Het was net als een verjaardag met heel veel aanwezigen. Je komt binnen, zwaait en gaat naar een paar bekenden.

Ongepaste begroeting

Belangrijk kenmerk van de begroeting is om oogcontact te maken, voor elkaar te staan en een duidelijke interactie met elkaar aan te gaan door het uitwisselen van naam en het schudden van handen. Ons Nederlands gezoen en handenschudden is echter in veel andere landen altijd al ongepast. Het is interessant om te kijken welke alternatieven er zijn die invulling kunnen geven aan de Corona-leegte.

Blik naar het buitenland

In Aziatische landen is een buiging dé manier om elkaar te begroeten. In Thailand gebruikt men de Wai, een begroeting waarbij de handpalmen voor de borst tegen elkaar worden gedrukt en men vervolgens een kleine buiging maakt. Soms is de buiging groter en raakt het voorhoofd de vingers die voor de borst zijn samengedrukt. 

 Japanners buigen naar elkaar toe. Daar is handen geven onbeleefd. De persoon die het laagst in rang is, zal dieper buigen dan de andere “hogere”.  Die buiging kan maar liefst tot 90 graden oplopen. Als buitenlander kun je het beter bij een bescheiden knikje van je hoofd houden, want iedere buiging betekent iets anders. 

In Tibet bestaat de begroeting uit het uitsteken van de tong naar iemand. Het is een allervriendelijkste manier om gasten welkom te heten. 

In Nieuw-Zeeland wrijft de inheemse bevolking de neuzen en voorhoofden tegen elkaar. Ook Eskimo’s ‘neuzen.’ Masai begroeten je met een welkomstdans. Daarbij springen ze zo hoog als ze kunnen. En zetten je daarna een smakelijk drankje voor: een mix van koemelk en bloed… Dat is net iets anders dan ons koekje bij de koffie!

Dat mannen elkaar zoenen, gebeurt in Nederland meer dan vroeger, maar nog steeds mondjesmaat, terwijl het in een land als Italië heel gewoon is. In het Midden-Oosten zoenen mannen elkaar drie keer. Dat dit om religieuze redenen juist níet wordt gedaan tussen man en vrouw, zal duidelijk zijn.

 

Dichterbij huis zijn er ook interessante inzichten.

Bij de Britten wordt er geen hand gegeven maar zeg men de naam met daarbij het knikken van het hoofd.

 In Amerika bestaat de begroeting veelal uit een begroeting op afstand. Deze bestaat uit “Hi”, of “Hi, nice to meet you” zonder handen te schudden. Het antwoord is veelal gelijkluidend, met een lichte knik met het hoofd.  Handen schudden in zakelijke omgeving is wel gebruikelijk. De hug was voor privésituaties steeds meer in opkomst, maar is sinds de Corona geen goede optie meer.

  

Begroeten op afstand

Het is duidelijk dat zoenen op de werkvloer evenals handen schudden tot het verleden behoort. Ook omhelzen, neuzen of een welkomstdans zijn niet voor de hand liggende wijze van begroeten.

Nieuwe begroetingswijze zoals elleboog contact of aantikken van voeten zijn recente vormen. Dit lijken gekunstelde versies van onze eerdere begroeting, waarbij de nabijheid en lichamelijk contact blijft. Dat voelt niet voor iedereen even comfortabel en voldoet zeker niet aan de richtlijnen van het RIVM om afstand te houden.  

De nieuwe begroeting?

Is de Wai naar Thais voorbeeld een begroeting die we tot de nieuwe standaard kunnen ontwikkelen? Het geeft invulling aan onze behoefte tot oogcontact, elkaar op enige afstand kunnen naderen en het geeft een alternatieve invulling voor het schudden van handen. Want ons oude gedrag om handen te schudden zit diepgeworteld. Kijk maar de recente onbewuste handenschud-actie van Mark Rutte tijdens een persconferentie. Niets doen leidt tot ongemakkelijke situaties, waarbij de oude rituelen snel per ongeluk weer de kop opsteken. Wellicht is het beter om een nieuw alternatief te ontwikkelen voor ‘de handen’ bij de nieuwe versie van ons aloude werkvloer-begroetingsritueel.

Wat vind jij van de Wai als nieuw begroetingsritueel?